زردشت یا زرتشت

ایرانیان باستان

همه ما ایرانیان می دانیم دین ایرانیان باستان زرتشتی بوده است. در حال حاضر نیز زردشتیان زیادی در ایران، هند و سایر نقاط دنیا حضور دارند. افرادی که دینشان زردتشی است. به پیامبر زرتشت اعتقاد دارند و کتاب مقدسشان اوستا است.

زَرتُشت یا زَردُشت یا اشوزَرتُشت

برای نام زرتشت در زبان فارسی بیش از 10 صورت وجود دارد:
زارتشت، زارهشت، زرادشت، زارهوشت، زردهشت، زراتشت، زرادشت، زرتهشت، زرهتشت، زره‌دست و زره‌هشت از این قبیل است. ولی او خود را در گاتها زَرَثُشْتَره نامیده است.

معنی اسم زردشت

در اوستا زَرَثُشترَه است و در منابع عربی نام پیامبر مزدیسنا را  زرادشت نوشته اند. زرتشت پیامبر ایران باستان بود که مزدیسنا را بنیان گذاشت. عده ای او را مروج یکتاپرستی معرفی کرده اند که آهورامزدا را تبلیغ می کرد و خدایان باستانی آریاییان را باطل می دانست
 او آتش را یکی از مظاهر خدای روشنایی می دانست.

نام زرتشت بر اساس نوشته های زبان اوستایی زراثوشترا بوده است. این نام ترکیبی است از زَرَت که ممکن است معنی زرد و زرین یا پیر داشته باشد و اشترا که برخی آن را شتر و برخی معنی آن را آسترا به معنی ستاره در نظر گرفته اند.

زبان اوستایی

زبان اوستایی نیز از زبان های باستانی ایرانیان و جهانیان است. زبانی که بسیاری از واژگان فارسی امروزی برگرفته از آن است. وی سراینده گاتاها، کهن ترین بخش اوستا است که نزدیک به پنج سده کتاب رسمی دینی ایران نیز بوده است. پدرش پوروشسپ و مادرش دغدو (دغدویه) نام داشت. اسپیتامه نام خانوادگی زرتشت بوده‌است. البته این نام خانوادگی را امروزه سپنتمان یا اسپنتمان می‌گویند  که به معنی خاندان سفید است.

زرتشت

دارنده شتر زرد، دارنده شتر پیر، دارنده شتر با جرأت، درخشان و زرد مثل طلا، پسر ستاره، ستاره درخشان و روشنایی زرین از معانی در نظرگرفته شده برای این نام هستند.

نقل شده است که زرتشت در سال ۶۶۰ قبل از میلاد به دنیا آمده و در سال ۶۳۰ قبل از میلاد به پیامبری مبعوث شده و در سال ۵۸۳ قبل از میلاد در سن ۷۷ سالگی در آتشکده ای در بلخ کشته شده است.
در کتاب بندهشن آمده است که زرتشت در سال ۲۵۸ سال پیش از انقراض شاهنشاهی هخامنشی به بعثت رسید.

 زادگاه وی را به مناطق مختلفی مانندشهر ری ، آذربایجان ، خوارزم ، سیستان ، خراسان وآمل نسبت داده اند

جامعه ایرانیان زرتشتی زادروز زرتشت را روز خرداد ازماه فروردین برابر با ۶ فروردین و در سال ۱۷۶۸ پیش از میلاد و تاریخ درگذشت او را ۵ دی ۱۶۹۱ پیش از میلاد تعیین کرده است.

اوستا

اوستا نام کتاب زرتشت، کتاب مقدی زردشتیان است. اَوِستا نام فراگیر مجموعهٔ کهن‌ترین نوشتار و سروده‌های زرتشتیان است، که همانا دانشنامهٔ ایرانیان بوده و در روزگار باستان بیست و یک نسک (فصل) داشته و هم‌اکنون دارای پنج بخش است. بخش‌های اوستا بر این پایه‌اند: یَسنه که سخنان زرتشت، شناخته شده با نام گاهان در آن گنجانده شده، یشت‌ها (سرودهای نیایشی)، وندیداد، ویسپرد و خرده‌اوستا.

 

ایران

سرزمین ایران

ایران بزرگ (همچنین ایرانزمین و یا ایرانشهر) محدودهٔ جغرافیایی و حوزه تمدنی فلات ایران و جلگه‌های مجاور آن، شامل ایران کنونی، بخش اعظم قفقاز، افغانستان و آسیای مرکزی است که در زبان‌های فرنگی از آن معمولاً با عنوان پرشیا یاد می‌کنند.

کاربرد تاریخی ایران صرفاً محدود به بخش غربی آن که هم اکنون به این نام خوانده می‌شود، نبوده و تمام مرزهای سیاسی کشوری که تحت تسلط ایرانیان بود همچو بین النهرین و اغلب ارمنستان و جنوب قفقاز را هم در بر می‌گیرد.

مفهوم ایران بزرگ از جهات گوناگون ریشه در تاریخ چند هزار ساله آن دارد و به دوران نخستین امپراتوری ایرانی که توسط پارس‌ها بنیان گذاشته‌شد بازمی گردد. در دوران جدید، ایران بسیاری از سرزمینهای خود را از دست داد از جمله واگذاری بخش‌های غربی در ترکیه و عراق امروز به امپراتوری عثمانی (۱۵۳۳ میلادی)، واگذاری بخش‌های شرقی در افغانستان امروز به بریتانیا طی قرار داد پاریس در ۱۸۵۷ میلادی و ۱۹۰۵ میلادی و واگذاری سرزمینهای قفقاز به روسیه در قرن هجدهم و نوزدهم میلادی عهدنامه ترکمانچای در سال ۱۸۲۸ و پس از نبرد روسیه و ایران، استانهای قفقازی ایران را برای همیشه به روسیه واگذار کرد و مرزهای جدید در طول رودخانه ارس شکل گرفت. بر طبق عهدنامه گلستان در سال ۱۸۱۳، مناطق ارمنستان، جمهوری آذربایجان و شرق گرجستان که پیشتر بخشی از ایران بودند، به روسیه واگذار شدند. در اثر این تجزیه تاریخی کشورها و ملت‌های جدیدی تحت نفوذ روسیه و انگلستان شکل گرفتند که اگرچه از طریق زبان یا فرهنگ با ایران پیوستگی داشتند اما جوامع خاص خود را شکل دادند. در سال ۱۹۳۵ در زمان سلطنت رضا شاه، نام ایران رسماً در مجامع بین‌المللی به عنوان نام بخش بجا مانده از سرزمین ایران بکار رفت.

گرفته شده از ویکی پدیا